Эроннинг Исроилга ҳужуми мусулмонлар орасида икки асосий реакцияга сабаб бўлди.
Биринчиси, Эронни илҳомлантириш, қўллаб-қувватлаш ва уни (ихтиёрий ёки истамай) Исроил қонунсизликларига қарши туриш масаласида ислом умматининг авангарди, яъни сионистларга ҳарбий қаршилик кўрсатишга қодир ягона мусулмон давлати сифатида тан олишдир.
Иккинчиси, содир бўлган воқеа "шартнома", "комедия" эканлигига ишониш, сионистлар ва рофизийлар ҳар бири учун ёзилган сценарий бўйича бир хил ўйинни ўйнашмоқда, тегишли масхара, карикатура ва ҳоказолар билан.
Кўп йиллик ўқувчиларимиз Эронга ва унинг “Қаршилик ўқи” лойиҳасига нисбатан ёмон муносабатда эканлигимизни ва уларни Умматнинг ҳеч қандай авангардлари сифатида тан олмаслигимизни яхши билишади. Аммо, шунга қарамай, агар биз кимнидир ёқтирмасак, бу биз уни энгил қабул қилишимиз ва унинг ҳаракатларини ҳазил руҳида тақдим этишимиз керак дегани эмас.
Ҳа, тўғри, Эроннинг шанба кунги ҳужуми деярли Қудсни озод қилиш кампаниясининг бошланиши сифатида кўрсатилган, жуда камтарона натижаларга эришган. Ва шу маънода, эронпарастлик тарғиботи билан содир бўлган воқеаларни тақдим этиш ва унинг ҳақиқий натижаси ўртасидаги тафовут ҳазилга сабаб бўлиши мумкин.
Бироқ, Эроннинг ҳаракатлари ва имкониятларини холисона баҳолаган ҳолда, шуни тан олишимиз керакки, Исроил билан чегарадош бўлмаган, ундан минглаб километрлар билан ажратилган ва ҳаво кенгликларида учувчисиз учувчисиз учувчи ва учувчисиз учоқлари бўлган бир қанча давлатлар ҳудуди бўлмаган давлатдан самаралироқ ҳужумни талаб қилиш қийин. Ракеталар ҳаммаси тутиб олингани ҳам шлундан.
Бундан ташқари, сиёсий нуқтаи назардан, Эроннинг бундай хатти-ҳаракатларини жуда ваколатли деб ҳисоблаш керак, чунки бу воқеада у кескинлашувдан манфаатдор эмас эди, бу эса Исроилнинг Дамашқдаги консуллигига ҳужуми билан аниқ белгилаб қўйилган эди.
Албатта, бу ҳолатда, Исроил консулликка зарба берганидек, қасосни қулайроқ вақтга сақлаб қолиш ва оғриқли ва жиддий зарба бериш ўрнига, бу дрон-ракета намойишини ташкил қилиш нега керак эди, деган савол туғилиши мумкин. Бироқ, бу эрда театр ҳаракатларига ва кучайган ҳис-туйғуларга мойил бўлган Эрон жамиятининг ўзига хос хусусиятларини ҳисобга олиш керак, агар у Исроилнинг намойишкорона таҳқирига ҳеч қандай тарзда жавоб бермаса, унинг кучини тушунмайди.
Шунинг учун Эрон ҳукумати, бир томондан, ўз жамиятининг талабини қондириш учун етарли даражада малакали жавоб берди, иккинчи томондан, буни шундай қилдики, улар айтганидек, “бўри ҳам, қўй ҳам зарар кўрмади".
Бу фаластинликлар учун ҳеч қандай муаммони ҳал қилмаслиги ўз-ўзидан аён. Шунингдек, Эроннинг минтақадаги бутун сиёсати нафақат Фаластин муаммосини ҳал қилишга, балки ундан минтақадаги таъсирини кучайтириш ёки сақлаб қолиш учун фойдаланишга қаратилган.
Бу Эрон сиёсати сионистлар учун фойдали эканлигини ва бу сиёсат уларга душман сифатида мос келишини англатадими? Осон савол эмас...
Бир томондан, бу объектив равишда тўғри, Эрон сунний мамлакатларни бирлаштириб, Исроил учун жиддий таҳдидга айланиб қолиши мумкин бўлган кучни бузувчидир. Бошқа томондан, бундай куч на мавжуд ва на уфқда бўлса-да, Эрон Исроил учун ҳақиқий хавфсизлик муаммоларини яратаётганини тан олиш керак.
Бундан ташқари, воқеаларнинг маълум ривожланиши билан вазият ҳақиқатан ҳам назоратдан чиқиб кетиши ва катта урушга айланиши мумкин, эҳтимол бундан манфаатдор Нетаняху режимининг ташаббуси билан. Негаки, сўнгги пайтларда Исроил Ғазо секторидаги хатти-ҳаракатлари учун танқид остига олинди, Эрон ҳужуми эса ундан узоқлаша бошлаган иттифоқчиларининг қўллаб-қувватлашини қайтариш имконини берди.
Бўлиб ўтган воқеанинг ҳарбий томонига келсак, Исроил ва Фаластиндан бир неча давлат томонидан ажратилган давлат, асосан, бу масалани ҳарбий йўл билан тубдан ҳал қила олмаслигини яққол кўрсатди. Айтганча, бу Саддам Ҳусайнга ҳам тегишли эди, унинг бир пайтлар Исроилга ракета ҳужумлари энг кўп ноқулайлик туғдирган эди, Муаммар Қаддафийни айтмаса ҳам, Исроилга фақат оғзаки зарбалар бера олади.
Исроилга ҳақиқий экзистенсиал ҳарбий таҳдид тўғридан-тўғри унинг чегараларида, уни босиб олишга, қаршиликни синдиришга ва унинг ҳудудини назорат қилишга қодир бўлган устун армия томонидан яратилиши мумкин. Ассадий Сурияда бундай армия йўқ эди, буни Голан тепаликларининг йўқолиши тасдиқлайди ва бир вақтнинг ўзида бунга имкон қадар яқин бўлган араб қўшинларининг коалициялари (ўша пайтда Исроил ҳақиқатан ҳам ип билан осилган эди) буни қила олмади. Бу бир неча бор мағлубиятга учради.
Шу маънода, Исроил учун энг катта хавф потенциал равишда Муҳаммад Мурсийнинг 100 миллион аҳолиси бўлган қўшни Мисрдаги қудрати эди ва бу унинг ағдарилишига сабаб бўлган эди.
Умуман, шуни айтиш керакки, Америка ҳокимиятда қолар экан, турли усуллардан фойдаланиб, бунга йўл қўймайди. Аммо худди шу тарзда, Америкага қарши фикр юритувчи, аниқ географик ва демографик сабабларга кўра Америкадан ҳам қўрққан Россия ва Хитой ҳам бундай исломий ҳарбий кучнинг пайдо бўлишидан ва мусулмон давлатларининг бирлашишидан манфаатдор эмас.
Шундай қилиб, мавжуд геосиёсий сценарийда Исроил давлатини ҳарбий жиҳатдан йўқ қилиш истиқболлари йўқ, бундан ташқари, айрим мамлакатлар ва гуруҳларга ўз таъсирини ёйиш учун Исроилга қарши сафарбарликдан фойдаланаётган Эрон буни амалга ошира олмайди. Ўз навбатида, унинг мавжудлиги учун ҳалокатли таҳдид қиёфасини яратиш, аслида бундан йироқ, Исроилнинг жиддий ички қарама-қаршиликларини, шунингдек, иттифоқчилари билан қарама-қаршиликларни энгиб ўтишга умид қилаётган доираларнинг уруш, босқинчилик ва террор сиёсатини кучайтириш қўлига ўйнайди.
Ҳозирда Исроил муаммосини ҳарбий йўл билан ҳал қила олмайдиган мусулмон давлатлари объектив равишда бунинг акси, яъни Исроилнинг уруш партиясига Исроил жамияти ичидан ҳам, унинг томонидан ҳам босим кучайишидан манфаатдор. Ғарб иттифоқчилари икки давлат ўртасида сиёсий ечим учун кун тартибини илгари суриш учун.
